Part of Africa : આફ્રિકાનો પૂર્વીય ભાગ મુખ્ય ભૂમિથી અલગ થઈ રહ્યો છે, વિશ્વનો એક નવો ખંડ રચાઈ રહ્યો છે.
જમીનનો એક વિશાળ ટુકડો આપણી નજર સમક્ષ તૂટી રહ્યો છે. વિશ્વનો એક નવો ખંડ રચાઈ રહ્યો છે. 18 વર્ષમાં જમીનના આ ભાગમાં 56 કિલોમીટર લાંબી તિરાડ પડી ગઈ છે. તેમાં લંબાઈ અને પોહલાઈમાં સતત વધારો થઈ રહ્યો છે. આ કુદરતી ઘટના ત્રણ ટેક્ટોનિક પ્લેટો અલગ-અલગ દિશામાં ફરવાને કારણે બની રહી છે. જી હા… આફ્રિકાનો પૂર્વીય ભાગ મુખ્ય ભૂમિથી અલગ થઈ રહ્યો છે. નવા મિની ખંડની રચના થઇ રહી છે.
છેલ્લા 18 વર્ષમાં 56 કિલોમીટર લાંબી તિરાડ એટલે કે, દર વર્ષે સાડા ત્રણ કિલોમીટર જમીનનો ટુકડો અદ્રશ્ય થઇ રહ્યો છે. જમીનનો આ ટુકડો વિશ્વના સૌથી મોટા ખંડો આફ્રિકાથી અલગ થઈ રહ્યું છે. આ તિરાડમાં એક નવો મહાસાગર બનવા જઈ રહ્યો છે.
દર વર્ષે આ તિરાડ લંબાઈ અને પહોળાઈમાં સતત વધી રહી છે. આનું કારણ ત્રણ ટેક્ટોનિક પ્લેટો વચ્ચેની વિરુદ્ધ દિશામાં ખેંચાય છે. તેનો અર્થ એ કે ત્રણેય પ્લેટો એકબીજાથી જુદી જુદી દિશામાં આગળ વધી રહી છે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે આ મહાસાગરને બનવામાં 50 લાખથી 1 કરોડ વર્ષનો સમય લાગી શકે છે. પરંતુ ક્લાઈમેટ ચેન્જના કારણે આ સમય મર્યાદામાં ફેરફાર થઇ શકે છે.
આ તિરાડ ન્યુબિયન, સોમાલી અને અરેબિયન ટેકટોનિક પ્લેટો વચ્ચે અસ્તિત્વ ધરાવે છે. તેને અફાર પ્રદેશ કહેવામાં આવે છે. આફ્રિકાનો આ ભાગ શા માટે અલગ પડી રહ્યો છે તે હજુ સુધી જાણી શકાયું નથી. કેટલાક લોકો માને છે કે આ આવરણ પૂર્વ આફ્રિકાની નીચે ગરમ ખડકોમાંથી આવી રહ્યું છે.
અફાર વિસ્તારમાં હલચલ મચી ગઈ છે જે હવે વૈજ્ઞાનિકો માટે લેબોરેટરી બની ગઈ છે. ટેકટોનિક પ્લેટોના વિભાજનનો અભ્યાસ કરવા માટે વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકો અહીં આવી રહ્યા છે. ભૂગોળશાસ્ત્રીઓ અને ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓ પૃથ્વીના ભંગાણની પ્રક્રિયા પર સંશોધન કરી રહ્યા છે. ટેક્ટોનિક પ્લેટોના વિભાજનને કારણે, સમુદ્રની મધ્યમાં એક રિજ સિસ્ટમ રચાય છે. એટલે કે નવી ખીણની રચના થઈ રહી છે.
દરિયાની વચ્ચે નવી ખીણ બનવાને કારણે દરિયાનું પાણી ત્યાં જશે. જમીનના બે ટુકડા એકબીજાથી અલગ અલગ દિશામાં જશે. ત્રણેય ટેકટોનિક પ્લેટો એકબીજાથી અલગ-અલગ ઝડપે દૂર જઈ રહી છે. અરેબિયન પ્લેટ દર વર્ષે અન્ય બે પ્લેટોથી એક ઇંચ દૂર ખસી રહી છે. ન્યુબિયન અને સોમાલી પ્લેટ્સ દર વર્ષે 0.2 ઇંચના દરે એકબીજાથી દૂર જઈ રહી છે.
આફ્રિકાના ભાગો અલગ હશે પરંતુ આ કુદરતી પ્રક્રિયાથી જાન-માલનું ભારે નુકસાન થશે. હકીકતમાં આફ્રિકન પ્લેટ તૂટી રહી છે. એટલે કે આફ્રિકાની ભૂમિ બે અલગ-અલગ ભાગમાં વહેંચાઈ જશે. આફ્રિકાના નકશામાં તમે જોઈ શકો છો કે આફ્રિકા ક્યાં તૂટી રહ્યું છે. આ જગ્યા ઈસ્ટ આફ્રિકન રિફ્ટ છે. આ 56 કિલોમીટર લાંબી તિરાડ છે.
આ તિરાડ દ્વારા યુગાન્ડા અને ઝામ્બિયા જેવા દેશોને તેમનો દરિયાકિનારો મળશે. જે તેમની પાસે પહેલા નહોતા. આનાથી આફ્રિકાના મધ્યમાં એક નવો મહાસાગર બનશે. નવા દરિયાકિનારા બનાવવામાં આવશે. આર્થિક નુકસાન થશે. એક નાનો ખંડ બનાવવામાં આવશે, જેમાં કેન્યા, ઇથોપિયા, સોમાલિયા અને તાન્ઝાનિયાના ભાગો સામેલ હશે. જ્યારે તિરાડ પહોળી થશે ત્યારે ત્યાં એક નવો મહાસાગર બનશે.
