INTERNATIONAL

black hole : આકાશગંગામાં સૂર્ય કરતાં લગભગ 1 મિલિયન ગણું મોટું બ્લેક હોલ જોવા મળ્યું

આકાશગંગાની મધ્યમાં સ્થિત સૌથી જૂનું બ્લેક હોલ મળી આવ્યું છે. આ બ્રહ્માંડની શરૂઆતથી જ છે. તેની વય આશરે 13 અબજ વર્ષ છે. ખગોળશાસ્ત્રીઓએ નાસાના જેમ્સ વેબ સ્પેસ ટેલિસ્કોપમાંથી આ શોધી કાઢ્યું છે. તે મહાવિસ્ફોટના 440 મિલિયન વર્ષો પછી આકાશગંગાના કેન્દ્રમાં હતું. તેનું દળ સૂર્ય કરતાં લગભગ 10 લાખ ગણું છે. જોકે, ખગોળશાસ્ત્રીઓએ હજુ સુધી તેનું નામ આપ્યું નથી.

કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટીના એસ્ટ્રોફિઝિસિસ્ટ અને સંશોધનના અગ્રણી વૈજ્ઞાનિક રોબર્ટો મેલિનોએ જણાવ્યું હતું કે પ્રારંભિક બ્લેક હોલ આશ્ચર્યજનક રીતે મોટું છે. પ્રશ્ન એ થાય છે કે તે આટલી ઝડપથી કેવી રીતે મોટું થઇ ગયું ? આ સંશોધન વૈજ્ઞાનિક પેપર ArXiv માં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું છે. આ મુજબ, બ્લેક હોલનું કોઈ સીધું ચિત્ર નથી, કારણ કે તેમાંથી કોઈ પ્રકાશ નીકળી શકતો નથી, પરંતુ ખગોળશાસ્ત્રીઓએ બ્લેક હોલની એક્ક્રિશન ડિસ્ક, ગેસ અને ધૂળનો એક પ્રભામંડળ, જે બ્લેક હોલની આસપાસ ઝડપથી ફરે છે તેના સ્પષ્ટ સંકેતો શોધી કાઢ્યા છે.

ખગોળશાસ્ત્રીઓના મતે, બ્લેક હોલનો અભ્યાસ આપણને એ સમજવામાં મદદ કરી શકે છે કે તેઓ આકાશગંગાના કેન્દ્રમાં કેવી રીતે વિશાળ બન્યા. ઉદાહરણ તરીકે, આપણી આકાશગંગાના કેન્દ્રમાં બ્લેક હોલનું દળ સૂર્યના દળ કરતાં અબજો ગણું વધારે છે. એવું માનવામાં આવતું હતું કે આકાશગંગાના કેન્દ્રમાં બ્લેક હોલ આસપાસના તારાઓ અને અન્ય વસ્તુઓને ગળી જવાને કારણે વધી રહ્યું છે. પરંતુ આ બ્લેક હોલની શોધ આપણી સમજ બદલી રહી છે.

આ રહસ્ય GN-Z11 નામની આકાશગંગાના નવીનતમ અવલોકન દ્વારા બહાર આવ્યું છે. વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે કાં તો તેઓ ખૂબ મોટા જન્મ્યા હતા, અથવા તેઓ ખૂબ જ ઝડપથી વધી ગયા છે. યુનિવર્સિટી કોલેજ લંડનના પ્રોફેસર એન્ડ્રુ પોન્ટઝેને જણાવ્યું હતું કે, બ્લેક હોલ ક્યાંથી આવે છે તે સમજવું હંમેશા એક કોયડો રહ્યો છે. પરંતુ હવે આ કોયડો વધુ ઊંડો બની રહ્યો છે. જેમ્સ વેબ ટેલિસ્કોપે અમને સમયની પાછળ જોવામાં મદદ કરી છે. આ અમને કહે છે કે કેટલાક બ્લેક હોલ પ્રારંભિક બ્રહ્માંડમાં ઝડપથી વિકસ્યા હતા.

[wptube id="1252022"]
Back to top button